Da Mặt Bị Nhiễm Corticoid Phải Làm Sao?

Da nhiễm corticoid bôi là tình trạng da trở lên đỏ, sưng nề, xuất hiện mụn mủ… sau khi ngừng sử dụng thuốc. Tình trạng này xuất hiện theo chu kì, giảm khi sử dụng lại thuốc.

Da nhiễm corticoid khi da của bạn đã tiếp xúc với corticoid (corticosteroid) quá mức, thường xuyên thông qua việc sử dụng kem trộn chứa corticoid mà không có sự giám sát của bác sĩ. Dưới đây là một số điều cần biết về tình trạng này:

Tại sao da bị nhiễm Corticoid?

1. Cơ chế bệnh sinh da nhiễm và nghiện corticoid

Thông thường dùng corticoid bôi liên tục trong 2-4 tháng có thể gây ra tình trạng nghiện thuốc. Corticoid bôi càng mạnh thời gian để gây nghiện thuốc càng ngắn.

Corticoid bôi có tác dụng co mạch do ức chế hoạt động của Nitric Oxide (NO), khi dừng thuốc thì NO giải phóng ồ ạt từ tế bào nội mô mạch máu => giãn mạch mạnh gây đỏ da, phù nề.

Corticoid bôi có tác dụng ức chế miễn dịch, khi dùng thuốc lâu sẽ làm phát triển vi khuẩn (chứa siêu kháng nguyên). Sau khi ngừng thuốc các siêu kháng nguyên này hoạt hóa phản ứng viêm của da gây sẩn mụn mủ.

2. Đặc điểm cơn nghiện corticoid của da

Có 2 thể chính: Thể ban đỏ, phù nề và thể sẩn mụn mủ.

Khởi phát: thường sau ngừng thuốc 4-21 ngày.

2.1. Triệu chứng cơ năng khi da nghiện corticoid:

Hay gặp nhất là nóng rát, châm chích, nặng hơn khi tiếp xúc với nhiệt và ánh sáng mặt trời. Thể sẩn mụn mủ hay nặng hơn khi tiết xúc với ánh sáng mặt trời, thể này ít cảm giác nóng rát và châm chích hơn.

Giảm dung nạp với kem dưỡng ẩm cũng là 1 triệu chứng quan trọng của thể ban đỏ. Thông thường các bác sĩ da liễu cho bệnh nhân dùng dưỡng ẩm để điều trị nghiện corticoid bôi, tuy nhiên 35.7% không dung nạp (nặng hơn) khi dùng dưỡng ẩm. Việc sử dụng đúng dưỡng ẩm đề cập đến trong phần điều trị.

2.2. Triệu chứng thực thể khi da nghiện corticoid:

Triệu trứng thực thể hay gặp nhất đó là đỏ da, phù nề, sẩn, cục => thể ban đỏ, phù nề và thể sẩn mụn mủ.

3. Diễn biến khi da bị nhiễm và nghiện corticoid

Khi sử dụng thuốc bôi 1 thời gian dài, ban đầu người dùng thấy tác dụng tốt, càng dùng càng trắng da, giảm ngứa, tuy nhiên cứ dừng thuốc bệnh lại tái phát → lạm dụng thuốc, sử dụng không có ý kiến của bác sĩ.

Dùng được 1 thời gian dài thấy các tác dụng phụ khác như rậm lông, teo da, giãn mạch, mỏng da, rạn da… => dừng thuốc.

Sau khi ngừng thuốc được khoảng 1-3 tuần => xuất hiện triệu chứng cơn nghiện như ở trên. Cơn nghiện này cực kì khó chịu, tuy nhiên tự hết sau 1-2 tuần. Sau cơn nghiện bệnh nhân bị bong vảy => da trở lại bình thường trong 1-3 tuần => bùng phát đợt thứ 2 => cơn nghiện 3, 4, 5, 6…

Với người bản lĩnh và tuân thủ điều trị của bác sĩ thì sau 1 thời gian cơn nghiện sẽ thưa dần và giảm dần về cường độ và cuối cùng khỏi, ngược lại sẽ tái nghiện và bị nặng hơn.

Một số biến chứng khi da nhiễm Corticoid

4. Thời gian cai nghiện corticoid cho da

Tùy thuộc vào thời gian sử dụng thuốc và độ mạnh của corticoid bôi: Khi dùng 2-3 tháng cần khoảng 1 tháng cai. Với loại corticoid mạnh dùng >12 tháng cần >12 tháng cai nghiện. Thông thường cần khoảng 1-6 tháng là cai nghiện thành công.

4.1. Dấu hiệu cai nghiện corticoid cho da thành công:

Thường sau khoảng 1 tháng không xuất hiện cơn nghiện nào thì có thể coi là cai nghiện corticoid cho dathành công.

4.2. Diễn biến sau khi cai nghiện corticoid cho da thành công:

Sau khi cai nghiện corticoid cho da thành công, da sẽ trở lên nhạy cảm với mỹ phẩm, ánh sáng mặt trời hơn so với lúc đầu.

5. Điều trị cơn nghiện corticoid cho da

Nguyên tắc 1: Cơn nghiện sẽ tự hết theo thời gian, vì thế cần kiên trì.

Nguyên tắc 2: Bệnh nhân sẽ có xu hướng tái nghiện do có các cơn liên tục => tư vấn tâm lý, chăm sóc bệnh nhân thường xuyên, gọi điện hỏi thăm, động viên sau mỗi 1-2 tuần. Nếu cần thiết có thể tư vấn bác sĩ tâm lý. Đây là nguyên tắc cơ bản quyết định việc cai nghiện có thành công hay không.

Nguyên tắc 3: Giảm liều corticoid? Thay bằng loại nhẹ? Cắt luôn?

Không nên cắt luôn vì gây cơn nghiện trầm trọng. Với những bệnh nhân tâm lý tốt, quyết tâm đến cùng cai có thể cân nhắc cắt luôn.

Tốt nhất có thể thay bằng loại corticoid nhẹ hơn nhiều như hydrocortisone để cắt cơn trong 1-2 tuần. Đặc biệt với thể ban đỏ sẩn phù.

Nguyên tắc 4: Điều trị cơn nghiện:

Với thể sẩn mụn mủ: Dùng nhóm cycline như doxycyclin, tetracycline. Bản thân mình thích dùng doxycyclin hơn, thường dùng 200mg/ngày trong 3 tháng. Với những trường hợp kèm theo trứng cá, da dầu có thể dùng isotretinoin liều thấp 10-20mg/ngày trong khoảng 3 tháng.

Với thể ban đỏ sẩn phù: Chườm lạnh 4 lần/ngày, mỗi lần 15-30 phút. Dùng dưỡng ẩm có tính chất dịu da, nên dùng các loại dưỡng ẩm theo cơ chế bít, phục hồi hàng rào bảo vệ. Có thể dùng các chất có tính chất chống viêm như kẽm oxit. Nếu cơn nghiện quá mạnh có thể dùng corticoid đường toàn thân hoặc cyclosporin ngắn ngày.

Các phương pháp hỗ trợ khác: Tránh nắng, thuốc kháng histamin, thuốc giảm đau thần kinh như gabapentin, pregabalin, amitryptyline.

Tham khảo thêm về cách phục hồi da nghiện corticoid: https://edallyhanquoc.vn/giai-phap-toan-dien-cham-soc-lan-da-bi-nhiem-doc-to-va-corticoid.html

Hãy làm đẹp theo cách thông minh và an toàn nhất bằng việc sử dụng Mỹ phẩm chính hãng như Mỹ phẩm tái tạo da cao cấp Edally EX hay Mỹ phẩm thuần chay The Nature Book.

Mỹ phẩm Edally EX và cơ chế đào thải độc tố cho da nhiễm corticoid

Mọi thông tin chi tiết về sản phẩm cũng như chính sách đại lý xin vui lòng liên hệ edallyhanquoc.vn qua Hotline/Zalo: 0902.158.663 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.