Cân Bằng Hệ Vi Sinh Trên Da - Vấn Đề Cần Được Chú Trọng Để Phục Hồi Da Hiệu Quả

Trong những năm gần đây, hệ vi sinh trên da (skin microbiota) luôn là chủ đề được giới da liễu và thẩm mỹ đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, không chỉ các bác sĩ da liễu mà những người chăm sóc da thông thường như chúng ta - nếu muốn có được một làn da khoẻ mạnh cũng rất nên hiểu rõ về hệ vi sinh, đặc biệt là sự cân bằng vốn có của nó.

Vì một khi hệ vi sinh trên da bị mất cân bằng, đồng nghĩa với việc da sẽ mất đi một hàng rào sinh học đa nhiệm - bảo vệ da khỏi những tác nhân gây hại. Ngoài ra còn ti tỉ những vấn đề và hệ luỵ trực tiếp, gián tiếp đi kèm: về hệ miễn dịch, phản ứng viêm, các bệnh lý về da và sức khỏe hàng rào bảo vệ da nói chung.

Do đó, trong bài viết này, edallyhanquoc.vn đã tổng hợp đầy đủ thông tin để bạn có cái nhìn chi tiết về tầm quan trọng của sự cân bằng hệ vi sinh trên da cũng như cách tái thiết lập hệ vi sinh khi nó bị mất cân bằng. Muốn tự “cân” được da khoẻ thì hổng được xem nhẹ chủ đề này đâu nhé.

Cân bằng hệ vi sinh trên da - Vấn đề cần được chú trọng để phục hồi da hiệu quả

1. Sự cân bằng vệ vi sinh trên da quan trọng như thế nào?

Da chúng ta chứa một quần thể vi sinh vật vô cùng phong phú. Trên mỗi mét vuông da có thể có đến hàng triệu vi sinh vật với hàng ngàn loại khác nhau, bao gồm vi khuẩn, nấm, vi rút và bọ ve. Chúng ta thường được khuyên rằng những vi sinh vật này có hại nên luôn tìm cách loại bỏ chúng ra khỏi bề mặt da, nhằm phòng tránh những mầm bệnh, viêm nhiễm từ chúng.

Nhưng bạn biết không, vi sinh vật bao gồm cả có lợi và có hại. Thông qua quá trình tiến hóa, các vi sinh vật đã thích nghi với môi trường sống và tế bào trên da ngay từ khi chúng ta được sinh ra. Chúng vẫn ở đó, tương tác, sống cộng sinh và tạo ra mối quan hệ “đôi bên cùng có lợi” với da.

Một mặt, da cung cấp chất dinh dưỡng và các yếu tố phi sinh học (nhiệt độ, độ ẩm…), cho phép vi sinh vật phát triển. Mặt khác, những vi sinh vật này tác động đến khả năng miễn dịch của da và ngăn chặn sự xâm nhập của mầm bệnh, mang lại nhiều lợi ích trực tiếp và gián tiếp cho da.

Ví dụ, khu vực tuyến bã nhờn trên da tương đối thiếu không khí lại là điều kiện thuận lợi để các vi khuẩn kị khí như C.acnes (tác nhân gây mụn) phát triển. Điều này giải thích vì sao một trong những giải pháp cải thiện mụn hiệu quả là làm thông thoáng lỗ chân lông (nơi tuyến bã nhờn hoạt động).

Ngược lại, vi khuẩn cư trú trên da tạo ra các chất chuyển hoá có tính axit, cùng với axit lactic có trong mồ hôi, các axit béo tự do sẽ góp phần giữ cho độ pH trên lớp màng hydrolipid ở mức thấp. Độ pH này có thể ức chế hoạt động của một số vi khuẩn, giúp da phòng tránh được một số mầm bệnh nhất định. Chẳng hạn như Staphylococcus aureus và Streptococcus pyogenes (các vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm) sẽ bị ức chế bởi độ pH axit này của da.

Hay vi khuẩn S.epidermidis đã được chứng minh tạo ra các AMPs (peptide kháng khuẩn) như β defensins 2 và 3, giúp tăng cường miễn dịch da đối với S. aureus (vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm), kích hoạt miễn dịch kháng virus qua trung gian tế bào mast, ngăn chặn các phản ứng viêm không kiểm soát được trong quá trình vết thương chữa lành, tạo ra các AMPs, kích thích sự trưởng thành của tế bào T ở da.

Hệ vi sinh vật trên da có tác dụng gì?

Ngoài tương tác giữa vi sinh vật với da, nhiều báo cáo đã chỉ ra rằng tương tác giữa các vi sinh vật với nhau cũng ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung chứ không chỉ sức khoẻ da. Ví dụ, một vi khuẩn thường trú trên da có tên Corynebacterium accolens, gần đây đã được chứng minh là có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn Streptococcus pneumonia e - một tác nhân gây bệnh đường hô hấp phổ biến.

Và còn rất nhiều vai trò khác nữa. Nên mới thấy rằng, việc tìm mọi cách để “ruồng bỏ” các vi sinh vật mà bạn tự cho là có hại ra khỏi da không hẳn là một cách chăm sóc da thông thái, mà ngược lại  sẽ làm mất cân bằng hệ vi sinh vốn có, từ đó gây ảnh hưởng đến nhiều chức năng sinh lý khác nhau của da.

2. Mất cân bằng hệ vi sinh trên da dẫn tới những vấn đề nào?

Khi hệ vi sinh trên da bị mất cân bằng (hay còn gọi là rối loạn sinh lý) sẽ dẫn đến một số bệnh mãn tính về da như: viêm da cơ địa, vảy nến, chàm, rosacea (da ửng đỏ), dị ứng, mụn trứng cá… hay các tình trạng nhạy cảm, kích ứng, khô da.

Sự mất cân bằng hệ vi sinh cũng đi kèm với tình trạng hàng rào bảo vệ da bị tổn thương. Cụ thể, khi hàng rào bị hư hỏng, đồng nghĩa độ pH của da tăng lên, da tăng mất nước, apoptosis (chu trình chết của tế bào) bị rối loạn, da bong tróc nhiều…

Tất cả những thay đổi này đều có thể đi kèm với tình trạng viêm kéo dài, cùng với đó là sự tham gia của các tế bào miễn dịch như: tế bào Langerhans, tế bào T biểu bì đuôi gai (DETC), bạch cầu trung tính, đại thực bào và tế bào mast.

Mất cân bằng cũng làm giảm sự đa dạng của vi sinh vật và tăng sự xâm chiếm của vi khuẩn gây bệnh. Chẳng hạn như Staphylococcus Aureus - một loại vi khuẩn tạo thành màng sinh học trong các rối loạn về da như viêm da dị ứng.

Mất cân bằng hệ vi sinh trên da

3. Nguyên nhân gây mất cân bằng hệ vi sinh trên da

Sự cân bằng này liên tục bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nội tại (sinh lý bẩm sinh của da) và tác động từ bên ngoài, làm thay đổi thành phần của các cộng đồng vi sinh vật trên da và làm suy yếu chức năng hàng rào bảo vệ da.

3.1. Về các yếu tố nội tạigây mất cân bằng hệ vi sinh trên da:

Các bệnh học cơ bản hoặc các biến thể được xác định về mặt di truyền trong các đặc tính của lớp sừng có thể dẫn đến rối loạn hệ vi khuẩn và làm thay đổi sự phong phú, đa dạng của các chuẩn vi khuẩn, làm rối loạn chức năng hàng rào bảo vệ da và làm trầm trọng thêm các bệnh da mãn tính.

Ví dụ, Staphylococcus epidermidis là một vi khuẩn cộng sinh ngoài da nhưng có thể là một mầm bệnh cơ hội ở các vật chủ bị suy giảm miễn dịch. Hay Staphylococcus aureus đã được xác định là một vi khuẩn thường trú nhưng nó cũng là một mầm bệnh quan trọng khi xâm nhập quá mức trên da.

3.2. Về các yếu tố bên ngoàigây mất cân bằng hệ vi sinh trên da:

Những căng thẳng từ môi trường như ô nhiễm, tia UV, mầm bệnh… có thể gây ra sự mất cân bằng của hệ vi sinh.

Việc sử dụng các sản phẩm làm đẹp và chăm sóc da chứa các chất tổng hợp và chất bảo quản song song kháng khuẩn có thể vượt quá khả năng chịu đựng hoặc không phù hợp với làn da, ảnh hưởng đến sự cân bằng mong manh của cả hệ vi sinh vật và các thành phần hóa học trên da.

Hay trong chuỗi bài viết gầy đây, edallyhanquoc.vn có nhắc đến vấn đề chất hoạt động bề mặt (chẳng hạn như SLS/ SLES), ngoài chức năng làm sạch cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hàng rào bảo vệ da nếu được sử dụng ở hàm lượng cao và với tần suất thường xuyên. Cụ thể:

• Khi hàng rào bị tác động sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường sống lý tưởng của vi sinh vật.

• Những chất tẩy rửa mạnh có thể làm cho nhiều loại vi sinh vật trên da bị tiêu diệt.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật trên da

4. Giải pháp tái thiết lập trạng thái cân bằng hệ vi sinh trên da

Trước mối quan tâm đặc biệt về sự cân bằng của hệ vi sinh, ngày càng nhiều thương hiệu mỹ phẩm tập trung phát triển các sản phẩm chăm sóc da “thân thiện” với hệ vi sinh. Các phương pháp tiếp cận hiện tại nhìn chung tập trung theo 3 hướng:

4.1. Hạn chế tối đa việc tác động làm thay đổi môi trường sống của vi sinh vật trên da:

Ví dụ như gần đây, Biosurfactants (chất hoạt động bề mặt nguồn gốc sinh học) trở thành xu hướng khi được ưu tiên lựa chọn là thành phần chính trong các sản phẩm làm sạch với mục tiêu hạn chế tác động xấu đến hàng rào bảo vệ da ngay trong bước làm sạch.

Bởi vì, tẩy trang và rửa mặt là việc làm mỗi ngày và có tác động trực tiếp tới hàng rào bảo vệ da nên việc tìm kiếm những thành phần làm sạch hiệu quả và có tính tương thích sinh học với là da sẽ là giải pháp hữu hiệu để bảo vệ tính cân bằng của hệ vi sinh nói riêng và sức khỏe làn da nói chung. Vì như edallyhanquoc.vn có nói ở trên, khi hàng rào bảo vệ da bị hư hại, độ pH da tăng sẽ ảnh hưởng đến điều kiện sống của vi sinh vật.

4.2. Bổ sung probiotics (các chuẩn vi khuẩn sống) để “lấp đầy” lượng vi sinh vật đã bị mất đi trên da:

Tuy nhiên, phương pháp này vẫn còn nhiều tranh cãi. Các câu hỏi đặt ra xung quanh probiotics vẫn là vấn đề nhức nhối đối với rất nhiều nhà nghiên cứu và phát triển sản phẩm chăm sóc da. Chẳng hạn như:

• Liệu rằng bổ sung bao nhiêu probiotics là đủ (vì nếu dư cũng sẽ ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ vi sinh)?

• Probiotics theo đúng định nghĩa phải là những sinh vật sống, vậy đưa chúng vào trong mỹ phẩm có chứa các chất bảo quản (bản chất là các chất chống lại sự gia tăng các vi sinh vật gây biến tính sản phẩm trong thời hạn sử dụng) thì liệu probiotics có thực sự tồn tại cho tới khi được thoa lên da?

• Nếu đúng thật sản phẩm chứa probiotics thì liệu chúng có làm thay đổi hiệu quả của các thành phần khác trong sản phẩm hay không? Hoặc chúng có làm những thành phần có lợi biến đổi thành những thành phần có hại cho da hay không?

4.3. Tạo môi trường sống lý tưởng để vi sinh vật tái tạo, duy trì và phát triển trên da:

Như việc bổ sung men vi sinh, prebiotics để cung cấp nguồn thức ăn cho vi sinh vật phát triển tự nhiên. Prebiotics và men vi sinh được chứng minh là có khả năng tối ưu hóa, duy trì và phục hồi hệ vi sinh vật của da theo những cách khác nhau.

Trong các công thức mỹ phẩm, prebiotics có thể được bôi trực tiếp lên da nhằm tăng cường khả năng hoạt động và sự phát triển của hệ vi sinh vật theo hướng có lợi cho da một cách tự nhiên, từ đó hỗ trợ đắc lực cho da tái thiết lập sự cân bằng hệ vi sinh.

Các sản phẩm dinh dưỡng có chứa prebiotics hoặc men vi sinh còn mở ra một hướng phục hồi da rất hứa hẹn, có thể giúp cho hệ thống miễn dịch hoạt động nhịp nhàng, mang lại những lợi ích điều trị đối với các bệnh dị ứng trên da.

Với Mỹ phẩm Edally EX, các sản phẩm chăm sóc da ngay từ khâu R&D đã luôn hướng đến việc “xây dựng” cho da một hàng rào bảo vệ thực sự vững chắc. Vì chỉ cần “lá chắn” này đủ khoẻ mạnh sẽ là “kim bài” miễn trừ rất nhiều mối nguy hại cho da, bao gồm các tình trạng thường gặp như mụn, lão hoá, nhạy cảm, kích ứng… cho đến những tình trạng da bị dị ứng nguồn nước, thời tiết.

Ngoài những điều quan trọng kể trên, hệ vi sinh vật cũng là một trong những phần quan trọng thuộc hệ thống hàng rào bảo vệ da. Do đó, sự cân bằng của hệ vi sinh cũng được Mỹ phẩm Edally EX đặc biệt chú trọng. Minh chứng bằng việc một trong những sản phẩm của Mỹ phẩm Edally EX Hàn Quốc đều hướng đến việc tái thiết lập cân bằng hệ vi sinh.

Mỹ phẩm Edally EX Hàn Quốc hướng đến thiết lập cân bằng hệ vi sinh vật trên da

Tìm hiểu thêm: https://edallyhanquoc.vn/my-pham-edally-ex-han-quoc.html

Mọi thông tin chi tiết về sản phẩm cũng như chính sách đại lý xin vui lòng liên hệ edallyhanquoc.vn qua Hotline/Zalo: 0902.158.663 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.