Hội Chứng Chóng Mặt Kịch Phát Tư Thế Lành Tính

Hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây chóng mặt. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, gây mất thăng bằng và tăng nguy cơ té ngã.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính cũng như nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh và triệu chứng nhận biết, phương pháp điều trị hiệu quả.

Hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính - Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

1. Hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính là gì?

Hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính là một rối loạn phát sinh khi mất “cân bằng” ở tai trong, người bệnh có cảm giác bản thân mình hay đồ vật xung quanh chuyển động, xoay tròn; xuất hiện khi thay đổi tư thế hay xoay trở đầu trên giường, cúi xuống hoặc nhìn lên; không kèm ù tai hay giảm thính lực. Mỗi đợt chóng mặt thường kéo dài dưới 1 phút, có thể kèm theo buồn nôn, nôn. Thường xảy ra ở người trung niên, nữ gặp nhiều hơn nam, triệu chứng có thể được kích hoạt hay nặng nề hơn khi có sự thay đổi áp suất khí quyển, mất nước, thiếu ngủ, stress…

2. Nguyên nhân gây hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính

Do sự di chuyển tự do của các tinh thể Canxi lắng đọng (Sỏi tai - Otoconia hoặc Otolith) từ cơ quan sỏi tai ở soan nang trôi vào tai trong ở các kênh bán nguyệt khi có sự chuyển động đầu đột ngột.

Lão hóa

Chấn thương vùng đầu

Nhiễm trùng: Viêm dây thần kinh tiền đình, Viêm mê đạo tai, Viêm mê nhĩ khu trú.

Khác: Đôi khi BPPV liên quan đến tiền căn đột quỵ hoặc bệnh Meniere’s.

3. Triệu chứng của hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính

Chóng mặt (cảm giác bạn hoặc môi trường xung quanh bạn đang quay hoặc di chuyển).

Mất thăng bằng, chao đảo khi đứng hoặc đi lại.

Buồn nôn, nôn.

Trong cơn chóng mặt kịch phát lành tính, thường có những chuyển động mắt bất thường kèm theo (chiều dọc hay sang ngang).

Cần phải phân biệt với hội chứng tiền đình cấp gây chóng mặt, nôn ói dữ dội, nhìn đôi, nói ngọng, dáng đi lảo đảo, thậm chí tê liệt nửa người… thường do đột quỵ động mạch sống nền, Migraine, nhồi máu và xuất huyết tiểu não, xơ cứng rải rác…

4. Điều trị nội khoa hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính

Nghiệm pháp “tái định vị” sỏi tai (Semont maneuver, Epley maneuver): do bác sĩ thực hiện một số thao tác đơn giản và chậm dựa theo trọng lực để định vị đầu bạn nhằm điều động sỏi tai về vị trí mà chúng không gây ra các triệu chứng. Ở tại nhà người bệnh có thể tập thêm bài tập Brandt-Daroff sau khi được hướng dẫn bởi một chuyên gia y tế.

Thuốc: hỗ trợ điều trị giảm triệu chứng chóng mặt trong cơn cấp tính cũng như triệu chứng buồn nôn, nôn.

Nhóm kháng Histamine: dùng khi mà triệu chứng chóng mặt không cải thiện nhiều sau khi ổn định tư thế hoặc kém đáp ứng với tái định vị sỏi tai, thường sử dụng: Betahistidine, Cinnarizine, Flunarizin, Tanganil.

Nhóm chống nôn: Metoclopramide, Domperidon

Phẫu thuật: mục đích làm tắc ống bán khuyên hoặc cắt dây thần kinh chi phối ống bán khuyên sau. Khuyến nghị khi thất bại với điều trị nội khoa và các triệu chứng tồn tại kéo dài trong 1 năm hoặc hơn thì đây là lựa chọn cuối cùng.

5. Cách phòng ngừa hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính

Khi bị hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính, ngoài cảm giác xoay vòng còn gây mất thăng bằng có thể dẫn đến té ngã và chấn thương nghiêm trọng, vì vậy bạn nên:

• Ngồi xuống ngay lập tức khi bạn cảm thấy chóng mặt.

• Nằm nghỉ ngơi trên giường, tránh lo lắng căng thẳng.

• Tránh lái xe, điều khiển máy móc, trèo thang khi đang bị chóng mặt.

• Tránh thay đổi tư thế đột ngột.

• Khi có sự thay đổi thể tích dịch tai trong có thể gây khởi phát cơn chóng mặt, vì vậy cần:

• Uống đủ nước mỗi ngày, bổ sung thêm nếu bị khát, khi vận động nhiều, thời tiết nóng hay có cảm giác đầu nhẹ bồng bềnh.

• Hạn chế uống cà phê, đồ uống có cồn như bia gây lợi tiểu làm mất nước.

• Không nên ăn, uống đồ ngọt hay mặn quá mức vì chúng có thể làm tăng thể tích dịch tai trong.

6. Quan điểm của Y học cổ truyền về hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính

Những triệu chứng được mô tả trong hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính có nét tương đồng với những biểu hiện trong chứng Huyễn vựng theo Đông y.

Nguyên nhân có thể do cảm phải ngoại tà xâm nhập vào các thanh khiếu vùng đầu mặt làm bế tắc vận hành kinh mạch mà sinh ra. Hoặc do đàm thấp, do Can Thận âm hư, do Tâm huyết và Tỳ khí suy yếu lâu ngày hay do Mệnh môn hỏa suy… làm cho các kinh Dương không được nuôi dưỡng đầy đủ mà sinh ra huyễn vựng.

6.1. Phương pháp dùng thuốc điều trị hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính: Tùy theo từng nguyên nhân mà có phép trị, bài thuốc tương ứng:

Do cảm phải ngoại tà: phù chính khu tà, nếu do ngoại cảm phong hàn thì dùng bài Xuyên khung trà điều tán gia giảm, nếu do ngoại cảm phong nhiệt thì dùng bài Ngân kiều tán gia giảm.

Do Đàm thấp: bổ Tỳ tiêu đàm thấp, sử dụng bài Bán hạ bạch truật thiên ma thang.

Do Can Thận âm hư: bình Can tiềm dương, dùng bài Thiên ma câu đằng ẩm hoặc Kỷ cúc địa hoàng thang gia giảm.

Do Tâm huyết và Tỳ khí hư: bổ khí huyết, an thần, sử dụng bài Nhân sâm dưỡng vinh thang hoặc Quy tỳ thang.

Do Mệnh môn hỏa suy: bổ Thận dương, dẫn hỏa quy nguyên, dùng bài Bát vị quế phụ.

6.2. Phương pháp không dùng thuốc thuốc điều trị hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính:

Châm cứu: bằng hình thức Điện châm hoặc Cấy chỉ tác động tại những huyệt tại chỗ giúp lưu thông khí huyết đưa đến vùng đầu mặt, một số huyệt với tác dụng đặc hiệu giúp “khu Phong” vùng đầu mặt, tả Can hỏa, an thần, bồi bổ chân âm,…

Những huyệt thường sử dụng là: Bách hội, Suất cốc, Thượng tinh, Phong trì, Thái dương, Nhĩ môn, Thính cung, Ế phong, Nội quan, Túc tam lý, Tam âm giao, Huyết hải, Thận du, Can du, Thái xung, Thái khê.

Ngoài thể châm thông thường có thể kết hợp thêm phương pháp nhĩ châm vùng loa tai (dựa vào cơ chế giao cảm): Vùng Đởm, Thận, Can, Thần môn, Giao cảm, rãnh hạ áp… để làm giảm các triệu chứng buồn nôn, mất thăng bằng.

Xoa bóp bấm huyệt: giúp an thần, giảm căng thẳng. Thực hiện các thủ thuật xoa, vuốt, miết, phân, hợp, véo, day, bóp, gõ, chặt vùng đầu mặt cổ. Kết hợp ấn các huyệt: Bách hội, Phong phủ, Giác tôn, Tam âm giao, Thượng tinh, Thiên trụ, Hợp cốc, Thái xung, Phong trì, Thái dương, Nội quan.

Thực phẩm chưc năng: Tinh dầu thông đỏ, Đông trùng hạ thảo, Hồng sâm và Hắc sâm…

Tham khảo thêm các sản phẩm tại: https://edallyhanquoc.vn/thuc-pham-bao-ve-suc-khoe-edally-bh-han-quoc.html

Chóng mặt, nôn ói do hội chứng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính gây ra có thể là một điều đáng sợ khiến bạn mất thăng bằng và hạn chế khả năng vận động. Hãy tới gặp bác sĩ để được điều trị với các phương pháp tốt nhất, nhằm rút ngắn khoảng thời gian khó chịu và mau chóng tái lập lại cuộc sông sinh hoạt bình thường.

Mọi thông tin chi tiết về sản phẩm cũng như chính sách đại lý xin vui lòng liên hệ edallyhanquoc.vn qua Hotline/Zalo: 0902.158.663 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất bạn nhé.

Nguồn: Bệnh viện Đại học Y Dược - Cơ sở 3