Thực Đơn Cho Người Bệnh Tiểu Đường Chuẩn Khoa Học

Người bệnh tiểu đường có thể chung sống hòa bình với căn bệnh này nếu có một thực đơn với chế độ dinh dưỡng hợp lý, thực hiện lối sống lành mạnh và suy nghĩ tích cực…

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường với mục đích nhằm đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, cân bằng đủ cả về số lượng và chất lượng để có thể điều chỉnh tốt đường huyết, duy trì cân nặng theo mong muốn, đảm bảo cho người bệnh có đủ sức khỏe để hoạt động và công tác phù hợp với từng cá nhân.

Thực đơn cho người bệnh tiểu đường cần tuân thủ nguyên tắc ăn uống khoa học để kiểm soát nồng độ đường huyết và duy trì sức khỏe tốt. Dưới đây là một thực đơn mẫu dành cho người bệnh tiểu đường:

Thực đơn cho người bệnh tiểu đường chuẩn khoa học nhất hiện nay

1. Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh tiểu đường

• Đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cân bằng cả về số lượng và chất lượng.

• Không làm tăng đường máu sau ăn, không làm hạ đường máu xa bữa ăn.

• Đảm bảo duy tri hoạt động thể lực bình thường hàng ngày.

• Duy trì cân nặng hợp lý.

• Không làm tăng yếu tố nguy cơ như: huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid máu.

• Phù hợp với tập quán địa phương, dân tộc.

• Không thay đổi qua nhanh, quá nhiều cơ cấu và khối lượng bữa ăn.

• Đơn giản, dễ thực hiện, không quá đắt tiền.

2. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người bệnh tiểu đường

Về cơ bản, người bệnh tiểu đường nên hạn chế sử dụng các thực phẩm có chứa glucid (chất đường bột), để tránh làm tăng lượng đường huyết trong cơ thể, hạn chế các acid béo bão hòa để ngăn cản sự rối loạn chuyển hóa và ngăn cản biến chứng bệnh.

Do đó, một chế độ ăn hợp lý bằng cách sử dụng đúng thực đơn dành cho bệnh đái tháo đường là một biện pháp lý tưởng trong việc kiểm soát lượng đường huyết được đưa vào thể chất qua đường đồ ăn. Theo đó, đồ ăn tốt cho bệnh tiểu đường là các món ăn giúp lượng đường huyết ở mức ổn định và đảm bảo an toàn hỗ trợ đủ chất cho cơ thể. Vậy một thực đơn cho người tiểu đường được xây dựng trên nguyên tắc nào?

Bữa ăn phải bảo đảm đủ năng lượng để giữ cân nặng bệnh nhân kiểm soát bình thường. Tùy vào tuổi, giới tính, công việc và thể trọng của mỗi người bệnh mà chế độ ăn sẽ khác nhau.

2.1. Chế độ thực đơn cho người bệnh tiểu đường theo tính chất công việc:

• Với người lao động nhẹ: 30kcal/ngày.

• Với người lao lực trung bình: 35kcal/ngày.

• Với người lao động nặng: 40- 45kcal/ngày.

• Hạn chế đưa rất nhiều hoặc quá ít năng lượng vào bữa ăn vì việc này sẽ làm lượng đường trong máu rơi vào vùng nguy hiểm. Vậy mỗi nhóm chất cần nạp bao nhiêu là đủ?

2.2. Chế độ thực đơn theo nhóm chất cho người bệnh tiểu đường:

• Chất đạm: 15 - 20% tổng năng lượng khẩu phần.

• Chất béo: 25 - 30% tổng năng lượng khẩu phần.

• Glucid (chất đường bột): 55 - 60% tổng năng lực khẩu phần.

• Chất xơ: 30 - 40g/ngày có giảm chu trình hấp thu đường vào máu, cân bằng và điều chỉnh lượng đường trong máu và hỗ trợ chu trình điều trị bệnh kết quả.

• Vitamin B1, B2, PP giúp ngăn cản đường tạo thành thể cetonic.

• Muối chỉ nên ăn ít hơn 6g/ngày.

• Để kiểm soát đường huyết luôn ở mức ổn định, người bệnh nên chia nhỏ các bữa ăn thành 5 - 6 bữa ăn/ngày. Với những bệnh nhân có sử dụng quá insulin trong thời gian điều trị, cần thêm 1 bữa phụ trước lúc đi ngủ để ngăn cản tình trạng đột ngột hạ đường huyết.

• Trong các thực đơn cho người tiểu đường nên giảm bớt những món chiên xào, nên ăn những món ăn dạng luộc và nấu.

• Nên ăn chậm và không nên ăn quá nhiều trong một bữa.

• Ăn phải đúng giờ và không được bỏ bữa.

3. Cách xây dựng thực đơn cho người bệnh tiểu đường

Xây dựng một thực đơn cho người bệnh tiểu đường là quan trọng để kiểm soát nồng độ đường huyết và duy trì sức khỏe. Dưới đây là cách bạn có thể xây dựng một thực đơn phù hợp:

3.1. Xây dựng thực đơn bữa sáng cho người bệnh tiểu đường:

• Bạn chớ nên bỏ bữa sáng, vì nó cực kỳ quan trọng với người bị bệnh tiểu đường, nó giúp đỡ bạn kiểm soát lượng đường huyết trong ngày. Thực đơn cho bữa sáng phải cân bằng dinh dưỡng: 1/2 khẩu phần tinh bột, ¼ trái cây và 1/4 protein.

• Với người mắc bệnh kiểm soát được lượng đường huyết thì bữa sáng có thể sử dụng một ly cà phê không đường tách nhỏ và đi kèm 2 lát bánh mì dành cho người tiểu đường. Hoặc sử dụng 1 ly sữa dành cho người tiểu đường thay vì cafe.

• Mặt khác, người mắc bệnh tiểu đường thậm chí có thể dùng bữa sáng bằng một tô mì hay bún nhỏ, hoặc dùng những thực phẩm chuyên dùng cho người bệnh tiểu đường.

3.2. Xây dựng thực đơn bữa trưa cho người bệnh tiểu đường:

• Bữa trưa trong thực đơn cho người tiểu đường nên gồm 1/2 rau sạch không chứa tinh bột, 1/4 tinh bột, 1/4 protein. Những loại rau sạch mà người mắc bệnh tiểu đường nên sử dụng như: bông cải xanh, bắp cải, cần tây, cải xoăn, măng tây,...

• Bổ sung cập nhật protein bằng cách thêm thịt nạc thăn hoặc thịt gà bỏ da vào bữa ăn. Có thể thay cơm bằng các loại gạo, ngũ cốc hay bánh mì dành cho tất cả những người tiểu đường. Sau bữa ăn có thể tráng miệng bằng một số trái cây như: bưởi, cam,...

3.3. Xây dựng thực đơn bữa tối cho người bệnh tiểu đường:

• Chế độ ăn uống cho bữa tối cũng tương tự như cho bữa trưa. Nguồn protein của bữa tối nên cung cấp bằng các thức ăn như cá hồi, cá trích, đậu phụ,... Rau xanh như: cà rốt, hành tây, rau dền,... Đặc biệt người bệnh tiểu đường không nên sử dụng: Khoai lang, khoai tây, ngô cho những bữa ăn.

3.4. Xây dựng thực đơn bữa phụ cho người bệnh tiểu đường:

• Người mắc bệnh tiểu đường không nên ăn quá nhiều vào một bữa, mà nên chia nhỏ thành nhiều bữa trong một ngày để hạn chế hấp thu quá nhiều dinh dưỡng trong một bữa. Bởi vậy, một ngày chúng ta nên thêm 1 hoặc 2 bữa phụ giữa những bữa ăn chính để giúp ổn định và dễ kiểm soát lượng đường máu.

• Người bệnh tiểu đường nên hạn chế những đồ ăn phụ chứa nhiều carbohydrate, thậm chí chọn lựa hoa quả cho bữa ăn phụ, những loại bánh dành cho người tiểu đường hoặc đồ ăn vặt như: đậu phộng, bơ hạnh nhân, óc chó không đường,... chớ nên lạm dụng quá những thực phẩm ăn sẵn đựng nhiều chất béo và gelatin.

Thực đơn tiêu chuẩn cho người bị bệnh tiểu đường

4. Nhu cầu năng lượng và các chất dinh dưỡng cho người bị bệnh tiểu đường

• Năng lượng cung cấp khoảng 25-35 kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày. Nhu cầu cung cấp năng lượng ở người đái tháo đường đơn thuần và người đái tháo đường bệnh lý sẽ có sự thay đổi khác nhau, để đảm bảo chế độ ăn hợp lý nhất, người bệnh cần tham khảo ý kiến của đội ngũ chuyên môn.

• Chất đường bột (chiếm 50-60% tổng năng lượng). Chất đường bột gồm: ngũ cốc, sữa, các sản phầm từ sữa, rau của quả, đường,… Đây là thành phần chủ yếu gây tăng đường máu sau ăn, nhưng mỗi loại thực phẩm lại có chỉ số tăng đường máu khác nhau. Người bệnh đái tháo đường cần hạn chế ăn các thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (như: bánh mì trắng, khoai nướng, đường glucose, khoai tây chiên, nước ngọt đóng chai, sữa đặc có đường, hoa quả sấy khô, mứt, kẹo…).

• Chất đạm (chiếm 15-20% tổng năng lượng), nên sử dụng phối hợp cả protein động vật (thịt, cá, trứng, sữa) với protein thực vật (vừng lạc, đậu, đỗ) vì các loại đậu, lạc có chỉ số đường huyết thấp hơn. Tổng lượng chất đạm ăn vào khoảng 1-1,5g/kg cân nặng lý tưởng/ngày. Tuy nhiên, cần giảm chất đạm đối với người có bệnh lý kem như suy thận, gout.

• Chất béo (chiếm 20-30% tổng năng lượng): Giảm mỡ động vật vì dễ gây xơ vữa động mạch. Nên ăn các loại chất béo có trong các loại dầu hạt (dầu đậu nành, dầu mè, dầu hướng dương…).

• Chất xơ: Nên tăng cường chất xơ 30 - 40g/ngày (trung bình 100g rau có khoảng 3g chất xơ). Người bệnh ĐTĐ nên ăn những thức ăn có nhiều chất xơ (xenluloza), nhất là chất xơ hòa tan. Chất xơ có nhiều trong gạo giã chưa kỹ; rau; củ, quả (làm rau); khoai củ. Chất xơ có tác dụng chống táo bón, giảm tăng đường huyết và cholesterol sau bữa ăn. 

• Muối: chế độ ăn nhiều muối làm tăng nguy cơ mắc tăng huyết áp, người bệnh cần ăn giảm muổi, hạn chế thực phẩm nhiều muối

• Uống đủ nước: nên uổng 1,5-2,5l nước/ngày tùy thuộc vào từng người. Nên uống nước đun sôi để nguội, nước khoáng, trà xanh,… Hạn chế các loại nước ngọt đóng chai, nước mua, nước ép hoa quả,…

5. Lưu ý với khẩu phần ăn hàng ngày của bệnh nhân tiểu đường

Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường. Theo đó, khẩu phần ăn hàng ngày của bệnh nhân đái tháo đường cần đảm bảo đủ dinh dưỡng, không làm đường huyết tăng cao, kiểm soát đường huyết ở trong giới hạn cho phép và cần lưu ý 6 điều sau:

Khẩu phần ăn nên được chia thành nhiều bữa nhỏ. Ngoài 3 bữa chính sáng - trưa - tối, bệnh nhân đái tháo đường nên có thêm các bữa phụ vào giữa buổi sáng và trưa, giữa buổi trưa và tối, trước khi đi ngủ. Mục đích nhằm giúp ổn định đường huyết cho bệnh nhân.

Ưu tiên dùng các thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp: gạo lứt, khoai luộc, ra xanh và các trái cây ít ngọt.

Hạn chế các thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt và trái cây nhiều đường (nhãn, chuối, mít, na...).

Không cắt thực phẩm quá nhỏ hay ninh nhừ thực phẩm khi chế biến. Điều này khiến thức ăn được tiêu hóa nhanh chóng, tăng đường huyết nhanh ở bệnh  nhân đái tháo đường.

Cần điều chỉnh chế độ ăn sao cho cân nặng không nhỏ hơn chiều cao bình phương x 20 và không lớn hơn chiều cao bình phương x 22. Cần theo dõi cân nặng để có thể điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp.

Chế độ ăn cho bệnh nhân đái tháo đường vẫn cần đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất như chất đạm, chất bột đường, chất béo, các vitamin và khoáng chất để đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.

Lưu ý với khẩu phần ăn hàng ngày của người bệnh tiểu đường

6. Gợi ý xây dựng thực đơn cho người bệnh tiểu đường

Một số thực đơn mẫu cho người tiểu đường, tiểu đường thai kỳ, tuýp 1, tuýp 2 hoặc kết hợp cùng các bệnh lý khác như bệnh gout, tiểu đường, mỡ máu, huyết áp cao, gan nhiễm mỡ, suy thận,...:

6.1. Thực đơn 01 cho người bệnh tiểu đường (tổng năng lượng hơn 1.200 kcal):

Thực đơn bữa sáng cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 01:

• Bánh canh: Sợi bánh 80g, thịt heo 25g, hành ngò (có thể thay thế 1 ly 200ml Edally Healthy Meal)

• Táo: 03 trái.

• Bữa phụ: Sữa dành cho người tiểu đường 120ml.

Thực đơn bữa trưa cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 01:

• Cơm: 01 chén vừa.

• Canh bầu: Thịt heo 5g, bầu 50g.

• Xíu mại: Thịt heo 60g, sắn 35g, cà chua 01 - 02 trái.

• Bữa phụ: Thanh long 100g.

Thực đơn bữa tối cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 01:

• Cơm: 01 chén vừa.

• Canh rau ngót: Thịt heo 5g, rau ngót 20g.

• Cá hú kho thơm: Cá 50g, thơm 50g.

• Bữa khuya: Sữa cho người tiểu đường 230ml.

6.2. Thực đơn 02 cho người bệnh tiểu đường (tổng năng lượng 1.400 kcal):

Thực đơn bữa sáng cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 02:

• Bánh mì cá hộp: Bánh mì 50g, cá hộp 16g, bơ, cà chua, dưa leo… (có thể thay thế 1 ly 200ml Edally Healthy Meal)

• Bưởi 02 múi.

• Bữa phụ: Sữa cho người tiểu đường 120ml.

Thực đơn bữa trưa cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 02:

• Cơm: 01 chén vừa.

• Thịt kho đậu hũ: Thịt heo 25g, đậu hũ 50g, dầu 5g.

• Đậu que luộc: Đậu que 50g.

• Bữa phụ: Mận 02 trái.

Thực đơn bữa tối cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 02:

• Cơm: 01 chén vừa.

• Canh bí đỏ: Thịt heo 05g, bí đỏ 80g.

• Tôm rim: Tôm 50g, dầu 06g.

• Bông cải xào: Bông cải 100g, dầu 05g.

• Bữa khuya: Sữa cho người tiểu đường 230ml.

6.3. Thực đơn 03 cho người bệnh tiểu đường (tổng năng lượng 1.600 kcal):

Thực đơn bữa sáng cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 03:

• Phở bò chín: Bánh phở 80g, thịt bò 30g, giá đỗ, rau quế… (có thể thay thế 1 ly 200ml Edally Healthy Meal)

• Ổi: ½ trái vừa.

• Bữa phụ: Sữa cho người tiểu đường 120ml.

Thực đơn bữa trưa cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 03:

• Cơm: 01 chén vun.

• Canh chua cá hồi: Cá 10g, thơm và cà chua 50g, dầu 5g.

• Thịt kho trứng: Thịt đùi 40g, trứng 01 quả nhỏ.

• Rau muốn luộc: Rau muốn 100g.

• Bữa phụ: Đu đủ 180g.

Thực đơn bữa tối cho người bệnh tiểu đường theo thực đơn 03:

• Cơm: 01 chén vun;

• Canh cải bó xôi: Thịt heo 10g, cải bó xôi 60g.

• Gà xào xả ớt: thịt gà 50g, dầu 03g, gia vị vừa đủ.

• Dưa leo 50g.

• Bữa khuya: Sữa cho người tiểu đường 230ml.

Trên đây là thực đơn cho người tiểu đường một cách chi tiết và một số những thực đơn mẫu. Hy vọng những kiến thức hợp lý này sẽ giúp bệnh nhân tiểu đường áp dụng đúng cách trong dinh dưỡng hàng ngày để chăm sóc sức khỏe đúng cách nhất nhé.

Ngoài ra, để kiểm soát tốt đường huyết, người bệnh tiểu đường nên bổ sung thêm các loại Thực phẩm bảo vệ sức khỏe có khả năng ổn định đường huyết và huyết áp, làm sạch mạch máu và đào thải độc tố, ể cải thiện sức khỏe thể chất như: Tinh dầu thông đỏ, Hồng sâm, Đông trùng hạ thảo hoặc Hắc sâm…

Thực phẩm chức năng cho người bị bệnh tiểu đường

Đái tháo đường là tình trạng tăng đường huyết mạn tính do rối loạn bài tiết Insulin, hoặc do giảm tác dụng chuyển hóa của Insulin hay do sự phối hợp của cả hai yếu tố trên. Bệnh đái tháo đường nếu không kiểm soát được đường máu tốt, sẽ sớm gây ra nhiều biến chứng ở nhiều cơ quan như tim, mắt, não, thận,...

Mọi thông tin chi tiết về sản phẩm cũng như chính sách đại lý xin vui lòng liên hệ edallyhanquoc.vn qua Hotline/Zalo: 0902.158.663 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.